Mobiliteit van de toekomst:
ode aan de verbeelding
Audi Magazine
Om creatieve mobiliteitsoplossingen van morgen onder de aandacht te brengen, reikt het Britse tijdschrift Dezeen elk jaar prijzen uit aan innovatieve projecten. Elektrische tractors, veerboten op zonne-energie of autonome vrachtwagens: een terugblik op de meest verrassende ideeën van 2022.
Voertuigen voor ontwikkelingshulp
Beantwoorden aan de groeiende mobiliteitsbehoeften in ontwikkelingslanden is een van de grote uitdagingen van de komende jaren. De Indiase ontwerper Madhav Dua, winnaar van Dezeens wedstrijd, ontwierp daarom een multifunctioneel elektrisch rijtuig. Het kan worden ingezet als landbouwvoertuig en vervolgens worden omgebouwd tot transportwagen of winkeltje, en zelfs tot taxi of ambulance. Het voertuig, dat aangedreven wordt door zonnepanelen en uitgerust is met banden voor elk terrein, werkt volgens het principe van modulariteit: de verwisselbare onderdelen zorgen ervoor dat het het diverse taken kan uitvoeren (zoals zaaien, ploegen, oogsten) en erna kan worden gebruikt als een klassieke transportwagen.
Deze combinatie van veelzijdigheid en eenvoud vinden we ook terug in het project van de Israëlische ontwerpers Soof Azani en Liv Braverman. Hun monteerbare elektrische bakfiets, de ‘D50’ gedoopt, kan volledig uit elkaar gehaald worden voor transport. Het rijtuig werd ontworpen om zware ladingen te vervoeren en past zich helemaal aan de specifieke behoeften van gebruikers aan (bijvoorbeeld grootte of soort lading) én het kan, dankzij de luchtloze banden, ook lastige wegen aan. De aandrijving? Een zonnepaneel dat tegelijk als luifel fungeert. Een perfect voorbeeld van wat de evolutie van micromobiliteit kan betekenen voor kleine ondernemers in (soms afgelegen) ontwikkelingsgebieden.
Mobielere steden
Stedelijke mobiliteit: het blijft een centraal vraagstuk in debatten, zeker in België. Twee finalisten van Dezeens wedstrijd kwamen met een vernieuwend antwoord aanzetten. Allereerst Flowee: het openbaar vervoersnetwerk van de Poolse ontwikkelaar Daniel Czyszczon.
De kleine, elektrische voertuigen van Flowee staan als tandwielen met elkaar in verbinding en maken het mogelijk om passagiers rechtstreeks van de ene module naar de andere over te brengen. Dat systeem zorgt voor een vlottere verkeersstroom. Bovendien brengt het een revolutie teweeg op vlak van verbinding door lokale diensten te combineren met een globaal mobiliteitsnetwerk op stadsschaal.
Met Abacus, een kabelvrije inductietramlijn, ontwierp het Duitse trio Lea Haats, Erik Hansen en Konstantin Wolf een manier om bestaande rails te hergebruiken, ook op trajecten die niet meer in gebruik zijn, en tegelijkertijd geluidsoverlast te verminderen.
De geheel open, autonome wagons, die werden uitgerust met lage vloeren zodat ze eenvoudig toegankelijk zijn voor personen met een fysieke beperking, creëren een nieuwe verbinding tussen stedelijke en voorstedelijke gebieden.
Golven van vernieuwing
Lissabon, de stad die in tweeën wordt gedeeld door de monding van de Taag, bracht Braziliaan Marcelo Dantas op het idee voor een nieuw type veerboot: snel en milieuvriendelijk. De autonome, ronde schepen van zijn ‘Tagus Link’-project worden aangedreven door zonnepanelen dankzij gerichte jetfoils. Via een elektromagnetisch systeem meren ze aan bij een centrale hub die de verschillende lijnen met elkaar verbindt. De romp van de schepen is bedekt met reflecterend acryl om de warmte in de binnenruimtes te doen dalen.
De Britse ontwerper Jordan Barnes ging dan weer voor een land-zeecombinatie met zijn ‘Estuary Hopper’. Hij liet zich voor zijn project inspireren door Gloucester, een stad in het zuidwesten van Engeland die regelmatig kampt met overstromingen. Zijn amfibische bus functioneert doorgaans als een conventioneel voertuig, maar wordt een noodvoertuig dat over het water kan rijden wanneer dat nodig blijkt. Het dak is voorzien van rails voor een reddingsboot en aan de zijkanten kunnen externe pontons worden bevestigd om noodapparatuur en -personeel op te laden.
Altijd tot uw dienst
De stedelijke mobiliteit van de toekomst is ook belangrijk voor de openbare diensten van een stad. De meest zichtbare dienstverlening in ons leven van alledag? Afvalophaling. De Parijse studio Unknown Untitled, die zich goed bewust was van de verkeershinder die afvalinzameling meebrengt, ontwikkelde een concept dat lijnrecht ingaat tegen de enorme vrachtwagens die we vandaag inzetten. Op basis van een modulair model kunnen hun diverse rijtuigen worden aangepast naargelang het afvalmateriaal: plastic, karton, glas, compost, enzovoort. De elektrische voertuigen verplaatsen zich autonoom, zonder bestuurder. Ze identificeren zelf hun bezettingsgraad en beheren hun trajecten.
Ontwikkelaar Mike George kwam dan weer met het idee van mobiele ziekenhuizen. Het gaat opnieuw over autonome voertuigen, aangedreven door zonne-energie en ondersteund door windgeneratoren, die zich verplaatsen voor medische noodgevallen. Het interieur van elk rijtuig kan worden aangepast en uitgerust met verschillende medische apparaten. Dankzij een vernuftig verbindingssysteem kan overal, ook in lastig bereikbare rampgebieden, een echt veldhospitaal worden opgebouwd, waarvan de grootte en de vorm kunnen worden aangepast aan de omstandigheden en het terrein.
