Joost Vandendries: de zwaartekracht als motor
Audi Magazine
Van 0 naar 200 km/u in minder dan 6 seconden … We hebben het voor één keer niet over het nieuwste Audi RS model, maar wel over de acceleratie in het speedskiën. Een gesprek met Joost Vandendries, houder van het Belgische snelheidsrecord, over een sport die heel wat gemeenschappelijk heeft met autoracen.
U dacht dat u tegen een recordtijd van de pistes gleed tijdens uw jaarlijkse wintersportvakantie? Dat is buiten het speedskiën gerekend, de snelste niet-gemotoriseerde sport ter wereld, waar het wereldrecord momenteel op 255,5 km/u staat. Uiteraard niet op gewone skipistes, maar op een speciaal geprepareerd parcours zonder obstakels op grotere hoogte, waar de luchtweerstand lager is. De totale lengte van de legendarische Chabrières-piste in Vars bijvoorbeeld bedraagt 1.400 meter met een hellingsgraad tot 98%, waar de tijd van een speedskiër geklokt wordt in de 100 meter lange timingzone. In 2019 vestigde Joost Vandendries er het Belgische record op 218,845 km/u. Sindsdien blijft hij zijn materiaal en techniek verder verfijnen, vastberaden om zijn snelheid nog scherper te stellen.
Extreme controle
“Eigenlijk ben ik pas op mijn 40ste begonnen met speedskiën”, vertelt Joost Vandendries, “Het is allemaal gestart door die apps waarmee je je snelheid op de piste kan meten. Ik hou van snelheid en wilde écht snel skiën. Ik begon als amateur in het speedskiën en maakte in 2010 mijn debuut op de wereldbeker. Na een kleine val datzelfde jaar besefte ik dat ik dit beter moest aanpakken. Daarna heb ik 3 jaar getraind om het niveau te bereiken om weer aan de competitie te kunnen deelnemen. Mensen denken soms dat we gek zijn, maar dat is helemaal niet zo. Voor hoge snelheden moet je extreem getraind zijn. Je ogen kunnen aanvankelijk niet snel genoeg de vertaling naar je hersenen maken, daarom brengen we die snelheid stelselmatig omhoog. Materiaal, ski’s, training, mentale gezondheid … al die elementen moeten juist zitten. Het blijft een extreme sport, maar we gaan voor extreme controle.”
Zo aerodynamisch mogelijk
In de zomer doet Joost aan fitness en waterskiën, ’s winters probeert hij zoveel mogelijk te skiën. Daarnaast investeert hij veel tijd in productontwikkeling. Joost: “Je kan speedskiën perfect vergelijken met Formule 1: je kan en moet altijd blijven verbeteren op het vlak van materialen en techniek. Speedskiërs beschikken over 3 belangrijke elementen: hun positie, de spoilers aan de benen, en de helm. Deze laatste twee zorgen voor stabiliteit. Een skiër en een sportwagen creëren door hun beweging als het ware een gat in de lucht, en dat proberen we zo klein mogelijk te maken. Achter je lichaam krijg je immers luchtweerstand of turbulenties, en dat is wat je afremt. De vorm van spoilers en helm maken we daarom steeds beter, aangepast aan je lichaam. Lees: zo aerodynamisch mogelijk. Er bestaan geen standaardvormen: mijn kuiten zijn anders dan die van andere speedskiërs, hetzelfde geldt voor mijn hoofd en mijn houding. Daarom moet je volledig gepersonaliseerde producten ontwikkelen.”
Testen in de windtunnel
Joost Vandendries bouwde ondertussen een 7-tal verschillende helmen, waarvoor hij samenwerkt met een ingenieur van het Belgische bedrijf Innoptus: “Hierbij werd ik gescand in 3D terwijl ik in mijn houding sta, zonder spoilers of helm. Dit beeld wordt gebruikt om via CFD (Computational Fluid Dynamics) verschillende modellen van helmen en spoilers toe te voegen, die dan getest worden in een virtuele windtunnel. Zo kunnen we bepalen welke vorm het best geschikt is, waarna we die gaan maken en testen in een echte windtunnel. Voor dit laatste krijg ik de hulp van professor Bert Blocken van de KU Leuven. In de windtunnel proberen we te bevestigen wat we in de CFD-simulaties hebben gezien, waarna we dit gaan valideren op de piste. Soms werken zaken die perfect lijken in CFD en de windtunnel niet op de piste, omdat je er niet even stabiel staat. Mocht ik bijvoorbeeld samenwerken met mensen van een Formule 1-team, dan zouden er vast andere ideeën ontstaan. Je kunt bijvoorbeeld vortex aanbrengen om microturbulenties te creëren, waardoor je minder turbulentie achter je krijgt.”
Mikken op 230 km/u
Het is een sport van duizend details, en alles moet juist zitten. “Voor mijn ski’s heb ik samen met de Belgische skimaker Pierre Gerondal een pers gebouwd om mijn speciale model van 2m40 te kunnen maken in titanium. Hiervoor hebben we ondertussen heel wat onderzoek verricht, waardoor we al verschillende ideeën hebben. Nu moeten we nog de nodige financiële ondersteuning krijgen voor de bouw van de ski’s. Het zou immers mooi zijn om een nieuw Belgisch record te vestigen op Belgisch materiaal, en dat moet mogelijk zijn. Toen ik mijn record vestigde op de Chabrières, was de piste niet volledig bruikbaar: de bovenste 200 meter waren afgesloten door een kleine lawine. Ondertussen heb ik nog niet de kans gekregen om hoger te starten, door blessures maar ook klimatologisch. De condities moeten immers perfect zijn om records te kunnen breken. Maar ik kan nog sneller, ik hoop op 230 km/u,” besluit Joost Vandendries.
