Data: het fundament voor ‘Smart Cities’
Audi Magazine
De steden van morgen worden vandaag al gebouwd. Ze zullen eruitzien als echte ‘Smart Cities’: intelligente en verbonden steden met een optimale mobiliteit, zodat iedereen zich er efficiënt, aangenaam en veilig kan verplaatsen. Om die slimme steden te bouwen vertrouwen bedrijven en overheden op data. Twee Belgische bedrijven trokken alvast waardevolle lessen uit een proefproject in Helsinki.
Vandaag zijn we in staat een ongelooflijke hoeveelheid informatie te verzamelen aan de hand van steeds geavanceerdere technologie. De opkomst van het ‘Internet of Things’ (IoT) — waarmee verbonden apparaten kunnen communiceren met de fysieke omgeving — maakt het bijvoorbeeld mogelijk om onze mobiliteit beter te begrijpen. Audi is al erg actief op dat vlak met verschillende projecten om het verkeer te stroomlijnen en de veiligheid onderweg te verbeteren dankzij het IoT.
Ook de Belgische bedrijven Geo Mobility en xyzt.ai specialiseren zich in het verzamelen van dit soort informatie. Ze identificeren de data en kwantificeren en sorteren ze met behulp van speciaal ontwikkelde software. De analyse van die data biedt vervolgens interessante inzichten voor steden. Zo deed de Finse hoofdstad Helsinki onlangs een beroep op hen om hun mobiliteit te verbeteren, gebaseerd op zoveel mogelijk verschillende parameters. Michiel Van Hove, Business Development Manager bij Geo Mobility, legt uit waarom data zo belangrijk waren voor dit project. “Gezien de huidige uitdagingen is het logisch om op data te vertrouwen. Mobiliteit is voortdurend in beweging, de infrastructuur verandert, de manieren om je te verplaatsen nemen toe... Data stellen ons in staat om te kwantificeren en een nauwkeuriger beeld te krijgen van de evolutie van een specifieke verkeerssituatie."
Geo Mobility gaat voor méér gegevensbronnen
Geo Mobility, opgericht in 2020, definieert zichzelf als een leverancier van objectieve gegevens, oftewel: data die overeenkomen met de werkelijkheid. Hun aanpak: relevante gegevensbronnen verzamelen om meer relevante informatie te verkrijgen en dus een volledigere gegevensanalyse. Waarom Geo Mobility voor dit project werd ingeschakeld? “Helsinki had al veel tellingsgegevens, maar niet over de verplaatsingen van voertuigen, of de redenen voor die verplaatsingen”, legt Michiel Van Hove uit. “Bij Geo Mobility verzamelen we wereldwijd data. Voor Helsinki hebben we van september tot november 2022 specifieke data geanalyseerd uit de navigatiesystemen van wagens en van telefoonoperator Telia. Zo hebben we de manieren voor en redenen van de verplaatsingen geïdentificeerd. In een breder kader bekeken we ook de effecten op de vervuiling door weg- en scheepvaartvervoer te vergelijken. En ten slotte hebben we ook bekeken of en hoe mensen zich verplaatsten om te winkelen.”
De verscheidenheid aan gegevens is opvallend. “De veelheid aan data stelt ons in staat om objectieve conclusies te trekken. Dankzij gps-gegevens weten we waar mensen vandaan komen en waar ze naartoe gaan. Door de uitgaven te bekijken, weten we waarom mensen zich verplaatsen, bijvoorbeeld simpelweg om inkopen te doen. Tot slot leert de correlatie met vervuiling ons meer over wie effectief verantwoordelijk is: de wagens of de boten? Dat is wat we proberen te achterhalen.”
xyzt.ai laat de gegevens tot leven komen
Zo’n grote hoeveelheid data moet correct worden weergegeven en geïnterpreteerd. Een taak die de software van xyzt.ai perfect kan uitvoeren. Het Leuvense bedrijf, ook betrokken bij het project in Finland, biedt visuele ondersteuning bij de verwerking van gegevens. “De klant voert de data zelf in ons platform in, met behulp van Excel-bestanden of een programmeerinterface”, vertelt Lida Joly, CEO van xyzt.ai. “Vervolgens genereert het platform grafieken. Dat maakte het in dit geval mogelijk om interactief het verkeer voor elke straat, elke periode en elk type voertuig te analyseren op basis van gps‑gegevens.” Om een globale analyse van de situatie te kunnen uitvoeren, worden alle gegevens samengevoegd in een overzichtelijk dashboard: een evaluatietool die alle indicatoren bevat en makkelijk kan worden gedeeld met de betrokken partijen van het project. Dit dashboard dient als basis voor toekomstige beslissingen met het oog op vooruitgang, aldus Lida. “De stad Helsinki heeft zo een helder zicht over de beschikbare data voor mobiliteit en verkeer.” Nu is het aan de autoriteiten om te beslissen wat de volgende stappen zijn op basis van die gegevens.
Het project in Helsinki is een ‘proof of concept’ dat de haalbaarheid van het innovatieve idee aantoont, voor eventuele grootschalige implementatie. Helsinki kan alvast een versnelling hoger schakelen.
Digitale tweeling
Een mogelijke volgende stap voor de stad? Het opzetten van een digitale tweeling, ook wel ‘digital twin’. Deze techniek, die vaker gebruikt wordt bij de ontwikkeling van Smart Cities, betreft de creatie van een digitale replica van het bestudeerde model — in het geval van Helsinki een 3D-model van de stad. Op basis van de verzamelde gegevens kunnen virtuele verbeteringen worden getest, zonder de echte situatie uit het oog te verliezen. De digitale tweeling is namelijk altijd verbonden met het referentiemodel, door de verzameling van realtime gegevens, om op elk moment bij te kunnen sturen.
Wat er zoal onderzocht kan worden? Verandering van rijrichting in een straat, verwijdering van een brug, toevoeging van een rijstrook, aanpassing van de duur van verkeerslichten ... Alles is mogelijk. Het echte Helsinki kan zich laten inspireren door het 3D‑model. “Het staat nog niet meteen op de agenda”, verduidelijkt Lida. “Maar het idee wordt wel al besproken.”
In België begon de stad Brugge eind 2021 ook met deze techniek, in samenwerking met het onderzoekscentrum imec. Net als Helsinki beschouwt Brugge het als een handig instrument om intelligente keuzes op het gebied van mobiliteit uit te testen. Het project loopt momenteel nog steeds, met de hulp van vele industriële actoren. Verder wil Brugge graag andere steden aanmoedigen hetzelfde initiatief op te starten.
Data als bondgenoot van onze elektrische revolutie
Hoewel de ontwikkeling van Smart Cities een project van lange adem is, kunnen data ook helpen bij het nemen van mobiliteitsbeslissingen op korte termijn. Neem nu elektrisch rijden, waarin Audi sinds 2018 investeert met een complete reeks voertuigen. Voor elektrische wagens moet een efficiënte infrastructuur worden voorzien. Wat data daarmee te maken hebben? Ze helpen bij het plaatsen van oplaadpunten, legt Lida uit. “Gezien de investering die elk oplaadpunt meebrengt, is het belangrijk om goed na te denken over de locatie van zulke punten. Waar rijden de meeste elektrische voertuigen die ongeveer 400 kilometer hebben afgelegd en dus het meest waarschijnlijk op zoek zijn naar een oplaadstation? Die informatie halen we uit de gps-gegevens van verbonden voertuigen.”
Ook zelfrijdende voertuigen kunnen inzichten uit data gebruiken. Neem nu de nieuwste Audi sphere familie, de conceptwagens van Audi: hun software gebruikt de beschikbare verkeersinformatie om de juiste beslissingen te nemen onderweg. Zo versnelt het gebruik van data de toekomst van onze mobiliteit.
